معرفی ابتکارات جامعه محور

مقدمه :

یکی از چالشهای هزاره سوم سازمان جهانی بهداشت (WHO) ، سلامت برای همه (Health For All) بوده که این سازمان برای تحقق این شعار برنامه ابتکارات جامعه محور ( CBI=Community Based initiatives) را در سطح منطقه پیشنهاد کرد.

هدف کلی برنامه ابتکارات جامعه محور (CBI):

بهبور وضعیت سلامت و کیفیت زندگی از طریق توسعه کامل اقتصادی – اجتماعی از جمله افزایش درآمد ، تعیین نیازهای اساسی جوامع ، اولویت بندی و یافتن راه حلهای مناسب توسط مردم ، ارتقاء سطح سواد و مهارتهای زندگی ، اجرای طرح های مناسب توسط مردم محلی و همکاری نزدیک با دستگاههای دولتی و . . . می باشد که باعث اجرای طرح های زود بازده ، تقویت روحیه و خود اتکایی در میان مردم ، شکوفایی توانایی ، مدیریت مردم ، ارتقاء سطح اشتغال و درآمد مردم ، جلب حمایت سایر سازمانهایو تشکیل صندوقهای محلی و جلب مشارکت آحاد جامعه به خصوص زنان در برنامه های توسعه می شود . 

برنامه های ابتکارات جامعه محور (CBI)شامل :

♦ شهر سالم     Healthy City  Programe)     = (HCP

♦ روستای سالم      Healthy Village Programe )  = HVP)

♦ نیازهای اساسی توسعه    Basic Development Needs) = BDN )

♦ زنان در عرصه سلامت    Woman Health Development )  = WHD )

شهر سالم  ((HCP :

رویکرد شهر سالم شامل تلاشهای جامع و سیستماتیک در شناسایی نابرابری و بی عدالتی های موجود در سلامت و بهداشت ، با تمرکز بر روی فقر شهری و نیازهای گروه های آسیب پذیر است . این برنامه ریشه های اجتماعی ، اقتصادی و زیست محیطی که باعث مشکلات بهداشتی و بیماری می شوند را شناسایی کرده و سلامت را در مرکز بازسازی و احیای اقتصادی و برنامه های توسعه شهری قرار می دهد

در کنار تاسیس برنامه شهر سالم در تمامی مناطق 6 گانه سازمان جهانی بهداشت ، این برنامه ابتکاری در منطقه شرق مدیترانه (EMRO)نیز اولین بار در سال 1990 در جمهوری اسلامی ایران به اجرا در آمد و بعدها به افغانستان ، بحرین ، عراق ، عمان ، پاکستان ، عربستان سعودی و سودان گسترش یافت

روز جهانی بهداشت 2010 فرصتی برای پیشبرد شعار شهرنشینی و سلامت از طریق تعهد سیاسی بیش از 200 شهر در منطقه ایجاد نمود که منجر به تشویق مشارکت جامعه و همکاری بین بخشی برای انجام اقدامات در راستای بهبود سلامت شهری شد . در این راستا شهرها می بایست در شبکه جهانی شهر سالم عضو می شدند که لازمه ورود به این شبکه پذیرفتن یکسری از معیارها جهت شناخته شدن شهر به عنوان شهر سالم ، می باشد .

به تبع آن 70 شهر کشور ایران  ( که بالاترین آمار در بین کشورهای عضو مدیترانه شرقی است)  در  سایت جهانی بهداشت  " 1000 شهر – 1000 زندگی " ثبت نام نمودند که شهرکاشان نیز در سال2009 به عنوان یکی از شهرهای فوق الذکر ثبت گردیده لذا در تاریخ 11/10/90 گواهی شهر سالم سازمان بهداشت جهانی به امضاء حسین جزایری نماینده ایران در سازمان بهداشت جهانی به شهردار کاشان اعطاء گردید .

 نیازهای اساسی توسعه    ) BDN ):

رویکرد نیازهای اساسی توسعه رویکردی است اقتصادی – اجتماعی . فرآیندی است با هدف دسترسی به زندگی با کیفیت بهتر و بهبود و ضعیت شاخصهای سلامت . در این رویکرد بر خلاف روش های سنتی و معمول ، برنامه ریزی و اداره امور از پائین به بالا و در سطح محیطی است . در این برنامه مردم خود مجری برنامه های توسعه ای منطقه هستند و تمام افراد جامعه در شناسائی و حل مشکلات نقش دارند و دولت تنها نقش حامی و تسهیلگر داشته و مشاوره در برنامه ریزی را به عهده دارد .

زنان در عرصه سلامت  (  WHD )

این رویکرد با هدف توانمند سازی زنان شامل موارد ذیل می باشد .

1- تحت پوشش قرار گرفتن زنان در روستــاهای پایلوت

2- آموزش زنان در زمینه های مختلف حرفه آموزی

3- انجام پروژه های مختص بانوان

4- خودکفایی مالی بسیاری از بانوان روستایی 

5- عضویت زنان روستایی در کمیته توسعه روستا

6-استفاده زنان از وام اشتغال زائی