معرفی برنامه جوانی جمعیت و باروری

جمعیت جوان و سرمایه انسانی به عنوان یکی از مهمترین ارکان موثر بر توسعه هر کشور و از عوامل  مهم اقتدار کشورها از اهمیت خاصی برخوردار بوده و بستر خلاقیت و پویایی در ابعاد مختلف توسعه اقتصادی- اجتماعی را برای آن کشور فراهم می نماید و یکی از پایه های اصلی قدرت و رشد اقتصادی - اجتماعی کشورها محسوب می شود.. در سال های اخیر، با توجه به تغییر و تحولات جمعیت در کشور، مقام معظم رهبری در این خصوص "سیاست های کلی جمعیت" (30 اردیبهشت، 1393) را ابلاغ نمودند. بر اساس متن ابلاغیه رهبر معظم انقلاب به روسای سه گانه و رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام با عنایت به اهمیت مقوله جمعیت در اقتدار ملی، با توجه به پویندگی، بالندگی و جوانی جمعیت کنونی کشور به عنوان یک فرصت و امتیاز و در جهت جبران کاهش نرخ رشد جمعیت و نرخ باروری در سال های گذشته، اشاره شده است تا با در نظر داشتن نقش ایجابی جوانی جمعیت در پیشرفت کشور، برنامه ریزی جامع برای رشد اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی متناسب با سیاست های جمعیتی کشور انجام گیرد و اجرای سیاست ها به طور مستمر رصد شود.

 رویکردهای افزایش نرخ باروری کلی

براساس مطالعات انجام شده و نیز اطلاعات حاصل از سرشماری نفوس و مسکن سال 1390 میزان باروری کلی کشور به کمتر از 2.1 فرزند به ازای هر زن کاهش یافته است در صورت تداوم روند فعلی باروری بر اساس دیدگاه جمعیت شناسان رشد جمعیت کشور در سال1415-20صفر خواهد شد  ودر صورت ادامه روند فعلی به سوی منفی شدن ادامه خواهد یافت.

بر اساس سرشماری فوق ،بعد خانوار از 4 نفر به 3.5 نفر ومتوسط تعداد فرزند در هر خانوار به کمتر از 2 فرزند کاهش یافته است . (حدود 1.7 فرزند به صورت میانگین در کل کشور) و در سال 1420سهم سالمندان بالای 65 سال در جمعیت کشور به حدود 18 الی 20 درصد خواهد رسید (یعنی تقریباً از هر پنج نفر، یک نفر سالمند خواهد بود).

♦ رویکرد های افزایش نرخ باروری کلی متناسب با اهداف سلامت:

♦ فرهنگ سازی و افزایش دانش جامعه درباره سیاست های جمعیتی ،جمعیت مطلوب ،خانواده و فرزند آوری سالم و صالح :

1- فرهنگ سازی و ارتقای دانش در سطوح آموزشی دبستان تا دبیرستان

2- فرهنگ سازی و ارتقاء دانش در سطح دانشگاه

3- فرهنگ سازی و ارتقاء دانش در سطح  جامعه

♦ تامین مطلوبترین کیفیت خدمت برای داشتن انسان سالم :

1. آماده سازی برای ازدواج
2. تامین خدمات پس از ازدواج
3. تامین خدمات آماده سازی برای بارداری و فرزند آوری
4. تامین خدمات مراقبت های دوران بارداری
5. تامین خدمات زایمان ایمن
6. تامین خدمات پس از زایمان
7. آماده سازی برای تربیت و پرورش فرزند
8. مراقبت از نوزاد
9. مراقبت دوران کودکی
10. ازدواج و باروری
11. سن ازدواج و باروری
12. اشتغال بانوان و فرزند آوری
13. نا باروری و فرزند آوری
14. طلاق (عاطفی /رسمی) و باروری
15. تحصیلات و فرزند آوری
16. مسائل اقتصادی و فرزند آوری
17. آینده نگری و فرزند آوری

فعالیتهای در حال انجام در مراکز خدمات جامع سلامت/پایگاههای سلامت و خانه های بهداشت :

1. اجرای برنامه‌های آموزشی فرزند آوری سالم  وپیشگیری از سقط های غیر ایمن
2. شناسایی ،مشاوره ، آموزش  و ارجاع زنان ناباروری به مرکز باروری و ناباروری
3. نظارت بر کمیت و کیفیت خدمات باروری /ناباروری /ازدواج
4. ارجاع جهت انجام آزمایشات مربوط به زنان
5. ارائه مراقبت‌ها ، ارجاع و بررسی پس خوراند از محل ارجاع
6. ثبت فعالیت‌های روزانه و آمار  در سامانه سیب
7. پیگیری و انجام مراقبت‌های به تعویق  افتاده
8. اجرای بخشنامه‌ها ، دستورالعمل‌ها  و بسته خدمت برنامه  باروری ،جمعیت، آموزش ازدواج،ناباروری و سقط
9. بررسی آمار زنان تک فرزند و بدون فرزند  و انجام مداخلات لازم جهت فرزند آوری ،ناباروری و...
10. آموزش گروههای هدف مداخله باروری و فرزند آوری و جمعیت جوان
11. استخراج و ثبت شاخص های مرتبط با برنامه باروری و جمعیت و انجام مداخلات لازم

 شاخص کلی  برنامه :  

 Total Fertility Rate= (TFR )

 تعداد فرزندانی که یک زن درطول دوران باروری خود  می تواند بدنیا آورد . ( به طور معمول در هزار )