بیان تجربه برگزاری "اولین همایش تجارب و خلاقیتهای بهورزان در عرصه سلامت اجتماعی" دانشگاه علوم پزشکی کاشان

مقدمه

ایده مشارکت اجتماعی درحوزه سلامت، اولین بارتوسط(WHO) مطرح ودرکنفرانس مذکورمورد تأکید قرارگرفته و به عنوان سنگ بنای دستیابی به سلامت برای انسانها تا سال 2000 مطرح گردید. دراین کنفرانس، برلزوم اقدام فوری همه دولتها، کارکنان سلامت و توسعه جامعه جهانی برای محافظت از سلامت همه مردم دنیا و ارتقاء آن، تاکید شد. مشارکت ‌مردمی و همکاری بین‌بخشی اصل زیربنای بیانیه آلما آتا و یکی ازسه راهبرد اساسی است که درمنشور اتاوا در1986 به آن اشاره شده است. مشارکت‌ جامعه علاوه برفرهنگ‌سازی و نهادینه شدن برنامه‌های سلامت درجامعه موجب: افزایش اثربخشی خدمات، توانمندی پرسنل و مردم، افزایش رضایت مردم، بومی شدن برنامه‌ها ، بالارفتن سواد بهداشتی جامعه، افزایش کیفیت خدمات،کاهش هزینه اثربخشی منابع و افزایش پوشش خدمات نیزمی‌شود.

طبق تعریف سازمان بهداشت جهانی، یک بهورز ایرانی ‌کارمند سیستم بهداشت است‌ که ازجامعه‌ و محل زندگی خود به‌صورت بومی انتخاب و ‌درخانه بهداشت روستای محل تولد خود کار می‌کند. هم چنین نام بهورز را با نام ایرانی که از واژه‌هایbeh (خوب) و varz (مهارت) تشکیل شده به رسمیت شناخته و او را بومی روستا و ازکارکنان محلی آموزش‌دیده که مراقبت‌های اولیه ‌بهداشتی‌را به جامعه روستایی ایران ارائه می‌دهند و به‌عنوان"شاهکارباور‌نکردنی"معرفی‌کرده‌است.

طرح‌تربیت، بکارگیری او و نام بهورز منحصر به کشورایران است و در هیچیک ازکشورهای دنیا تربیت نیروی غیرپزشک با چنین شیوه جذب،استخدام،تعلیم وتربیت وجودندارد.هم چنین کلیه آموزشهای بهورزی مبتنی برشرح وظایف است. امروزه به دلیل موفقیتهای ویژه بهورزان درکاهش مرگ و میر مادران ،کودکان، بیماریهای واگیر وغیرواگیرو.. که موجب افزایش امید به زندگی اقشارجامعه روستایی گردید، نام بهورز به عنوان یک برند جهانی و واژه ای بین المللی مطرح شد. به طوریکه صاحب نظران آن را به عنوان الگویی مناسب در دنیا مطرح می نمایند. بنابراین لازم است خدمات ارزشمند بهورزان بیشترشناخته و تجارب آنها به اشتراک گذاشته شود.

در دنیای پیچیده و رقابتی امروز، نوآوری شاهرگ حیاتی درسازمان و هر جامعه ای محسوب می شود لذا برآن شدیم، برای پویایی بیشتر بهورزان، تجارب ارزنده آنها را که با همکاریهای بین بخشی و درون بخشی صورت گرفته،در هفته سلامت و در قالب "اولین همایش علمی تجارب و خلاقیتهای بهورزان در عرصه سلامت اجتماعی"، با حضور چهره ماندگار بهداشت کشورجناب آقای پروفسورحسین ملک افضلی، مسئولین ادارات،سمن ها،خیرین، شوراها ودهیاری روستاها و... توسط بهورزان ارائه گردد. امید می‌رود این حرکت که برای اولین بار در کشور اجرا می‌شود، بازتاب خوبی برای تسری آن به سایر دانشگاههای کشور داشته باشد.  و همواره شاهد رشد و بالندگی نظام ارائه خدمات سلامت با اینگونه مداخلات در کل کشور باشیم .

اهداف برپایی همایش :

هدف کلی : تقویت بهورزان در جلب مشارکت‌های بین بخشی در عرصه سلامت اجتماعی

اهداف اختصاصی:

جلب حمایت وترغیب سازمانها به همکاری بیشتر با بهورزان

ایجاد انگیزه  و خلاقیت در  بهورزان و شکوفایی استعداد آنها و ترغیب به پویایی بیشتر درسازمان

آشنایی بیشتر سایر بخشهای داخلی و بیرونی دانشگاه با جایگاه بهورز و خدمات ارزشمند او

تقویت توانمندی و علاقمندی بهورزان در عرصه های سلامت اجتماعی و مشارکتهای بین بخشی  

بخشی از سخنرانی  پربار جناب آقای پروفسورحسین ملک افضلی یکی از بنیانگذاران سیستم شبکه بهداشت در کشور در اولین همایش تجارب و خلاقیتهای بهورزان در عرصه سلامت اجتماعی اردیبهشت 1398 دانشگاه علوم پزشکی کاشان :

 خدا را شاکرم که امروز توفیق حاصل شد چهره ی بهورزان عزیزمان را از نزدیک ببینم،چهره هایی که به انسان توان و نیرو و امید می دهد. چهره هایی که برای کشور افتخار آفریدند و با اینکه حدود 40 سال از شروع کار این بزرگان می گذرد هنوز بر تارک نظام سلامت ایران می درخشد. این مدل، مدل اندیشمندانه ای است و شما بهورزان الگوی یک مدل موفق در دنیا هستید و بهورز ایرانی یک ترمینولوژی بین المللی است. اگر در google کلمه بهورز را Search کنید .می بینید همین تعریف رادارد. پس کارشما خیلی برای کشور افتخار آفرین بوده است.

یک بهورز خوب، بهورزی است که با خود فکرکند برای اینکه سلامت جامعه تحت پوشش را ارتقاء بدهد چه نوآوری و خلاقیتی می تواند داشته باشد. مربیان بهورزی واقعا زحمت کشیدند اینها باعث افتخارند. آموزشگاه بهورزی به مراتب از این همه تابلوها، مراکز و سرو صداهایی که هست موثرتر می باشد.

نتیجه اینکه ما بهترین مدل ارائه خدمات را دنیا ارائه کردیم هیچ نقصی ندارد40 سال تجربه این را نشان داده، قدر این مدل را باید بدانیم و باید وزیر محترم بهداشت تمام تلاشش را بگذارد که این سیستم رابه روز کند. اولاً در برنامه درسی بهورزی باید بازنگری عمیق متناسب با نیازهای امروز انجام شود. بخصوص در مسائل اجتماعی، بیماریهای غیر واگیر، SDH باید بازنگری عمیق شود.در کتابهای جدید مدلهای جدید ابداع شود. آموزشگاه بهورزی باید به روز شود. مربیان آموزشگاه بهورزی خیلی حق به گردن این کشور دارند. آنها بودندکه این بهورزان را تربیت کردند. این جمله را همیشه می گویم :آموزشگاه بهورزی قلب تپنده شبکه است، این قلب پس از 40 سال هنوز تپنده است باید خودش را احیا کند. اقدام دوم باید سیستم ارجاع و  پزشکی خانواده را راه انداخت.