سالک چیست و چگونه از ابتلا به آن پیشگیری کنیم؟  

 

سالک، یک بیماری انگلی است که به وسیله پشه خاکی به انسان منتقل می شود و باعث ایجاد زخم پوستی می گردد. پشه خاکی عمدتا در هنگام غروب و در طول شب افراد را مورد گزش قرار می دهد. زخم ایجاد شده ممکن است تا بیش از یک سال طول بکشد ولی محل آن بعد از بهبودی تا پایان عمر باقی می ماند و موجب اذیت و آزار فرد می شود.

سالک با یک جوش کوچک شروع می شود ولی در صورت عدم درمان به موقع در بسیاری از افراد مبتلا، این زخم بزرگ شده و تبدیل به زخم های بدشکل می شود

باید توجه داشته باشید که هر ضایعه ای که بیش از دو هفته طول کشیده باشد مشکوک به سالک است.

وضعیت سالک در ایران:

این بیماری در 18 استان کشور وجود دارد که بجز استان های شمالی و شمال شرقی در سایر مناطق انتقال صورت می گیرد. در سال 1400، 16307 مورد مبتلا به سالک در کشور شناسایی شده است که بیشترین موارد در استان های اصفهان ، فارس ، خراسان رضوی و گلستان م شناسایی شده است .سالک در بسیاری از کشورهای منطقه مانند افغانستان، پاکستان، عراق، سوریه، وجود دارد.

چگونه از ابتلا به بیماری سالک پیشگیری کنیم؟

1. 
   جمع آوری و دفن بهداشتی زباله ها


2. 
   استفاده از پشه بند، توری و پرده بهداشتی (دارای سوراخ های ریز و آغشته به حشره کش) بخصوص در هنگام غروب و در طول شب


3. 
   نصب توری ریز بافت در پشت در و پنجره ها


4. 
   بهسازی محیط(نماسازی مناسب ساختمانها، ترمیم شکاف و درز دیوارها، نظافت محیط منزل،...)و عدم تخلیه زباله ها و نخاله های ساختمانی در اطراف منازل


5. 
   پوشیدن لباس های کاملا پوشیده با آستین های بلند و شلوار بلند بخصوص هنگام غروب و در طول شب


6. 
   استفاده از داروهای دور کننده حشرات بخصوص در هنگام غروب و در طول شب


7. 
   عدم مراجعه به مناطق آلوده در هنگام غروب و در طی شب


8. 
   عدم نگهداری دام ها در نزدیکی محل سکونت


9. 
   مراجعه به مراکز خدمات جامع سلامت و خانه های بهداشت در صورت بروز هر ضایعه مشکوک (هر ضایعه که بیش از دوهفته طول کشیده باشد)


10. 
    تکمیل دوره درمان ، در صورت ابتلابه بیماری سالک


11. 
    پانسمان زخم تا زمان بهبودی به نحوی که روی زخم باز نباشد.

 

 

(رعایت بهداشت محیط و حفاظت فردی نقش مهمی در پیشگیری از ابتلا به بیماری سالک دارد.)

 تشخیص و درمان:

هر ضایعه ای در پوست که بیش از دو هفته کشیده باشد مشکوک به سالک است و بایستی برای تشخیص و درمان به مراکز بهداشتی درمانی مراجعه نمایید. عدم مراجعه به موقع ، موجب گسترده و بزرگ تر شدن ضایعه می گردد. که پاسخ به درمان مشکل تر و طولانی تر است. تشخیص بر اساس نمونه برداری از ضایعه انجام می شود.

درمان سالک به صورت موضعی یا تزریق دارو در عضله انجام می شود. در درمان موضعی دارو هفته ای یک بار اطراف زخم تزریق می شود. همچنین با مواد خاصی هر دو هفته یکبار اطراف زخم را یخ می زنند. طول مدت درمان موضعی حداکثر 12 هفته است. در زخم ها بزرگ یا متعدد درما به صورت تزریق عضلانی روزانه انجام می شود که 2 تا 3 هفته تجویز می شود.

 

در تمامی پایگاهها و مراکز خدمات جامع سلامت، خدمات درمانی مربوط به بیماری سالک به صورت رایگان ارائه می گردد

 

 مزایای درمان به موقع:

در صورتی که در ابتدای بروز علایم مراجعه نمایید ضایعه کوچکتر بوده و با درمان زودتر بهبود می یابد. همچنین جای کوچکتری در محل زخم باقی می ماندو

 

پوشاندن زخم سالک یکی از آسانترین و مناسب ترین راههای پیشگیری از انتقال بیماری به دیگران است

 چون ممکن است پشه خاکی با نیش زدن اطراف زخم آلوده شود و بیماری را به دیگران منتقل کند، با درمان به موقع از انتقال بیماری خود به سایر افراد خانواده پیشگیری می کنید.